Türkiye’de azınlık vakıflarına ait eserlerin bakımsızlığı büyük tartışma yaratırken Yunanistan’ın AB’den korunması için fon almasına rağmen, Osmanlı eserlerine ayıbı da gözden kaçmıyor.
|
Ege’deki adalarda onlarca cami, mezar ve türbe bakımsızlıktan harap durumda.
Yılda yaklaşık 3 milyon turistin ziyaret ettiği Kos, Girit ve Rodos adalarında bulunan Osmanlı yapıtları başta camiler olmak üzere hepsi harap durumda. Bazılarının camları kırık, pencereleri tahta parçaları, bez ve gazetelerle kapatılmış. Özellikle Girit Adası’ndaki bozuk yapılanma nedeniyle cami medrese ve külliyelerden birçoğunun ana giriş kapısını bile bulmak mümkün değil. Buradaki Hanya şehrinde evler arasına sıkışmış camilerin etrafında dört döndük ama hiçbirinin giriş kapısını bulamadık. Çünkü plansız gecekondu usulü ile inşa edilen evler camilere ait alanı işgal etmiş. Birçoğunun bahçe alanları evlere dahil edilmiş. Büyük meydanlarda bulunan bazı talihli camilerin kapıları ise ya gelişigüzel tahtalarla kapatılmış ya da zincir vurulmuş. Hanya’da yakın zamana kadar 11 cami varken şimdi sadece dördü ayakta.
Para alınmış, çivi çakılmamış
Cami avlusundaki mezar ve türbelerin hemen hepsi tahrip edilmiş. Cami ve türbe duvarlarına çirkin grafitiler yazılmış. Osmanlı mimarisinin en zarif örnekleri arasında bulunan bu camilerin giriş bölümleri turistik eşya satan dükan veya kafeterya’ya dönüştürülmüş.
Dükkan sahiplerine camilerin girişinin nerede olduğunu sorarsanız hiç de hoş olmayan bir cevap alıyorsunuz. ’Aynı şeyin kiliselere yapılmasını ister misiniz?’şeklinde bir soru ise ’Rumca küfürlerle cevaplandırılıyor. Üstelik tüm bu eserlerin korunması ve onarılması için Yunanlılar AB fonundan yardım almış. Eserlerin önüne, “Burası AB’den alınan fon ile restore ediliyor” yazılmış ancak görüşüne göre bir çivi bile çakılmamış.
GİRİT
Girit’teki Osmanlı Camii’nin önündeki tabelada belediyenin AB’den camiiyi korumak için fon aldığı yazılı.
KOS ADASI
Kos Adası’daki zamanın Osmanlı Valisi Hacı Hasan’ın yaptırdığı camide, kendi türbesi de var. Ancak mezar taşı kırılmış, grafitilerle kirletilmiş.
TURGUT REİS’İN CAMİSİ, MEYHANE OLMUŞ
Yine Kos’taki Defterdar Cami’de Barbaros Hayrettin’in kaptanı Turgut Reis de ibadet etmiş. Ancak caminin altında şimdi meyhane bulunuyor.
