Anasayfa > Site Haritası > Tarihi Olaylar > Çernobil Faciası Nedir? Nasıl Oldu? Nedeni Nedir?
 |
| Çernobil Faciası Nedir? Nasıl Oldu? Nedeni Nedir? |
Çernobil Faciası
26 Nisan 1986 tarihinde, Ukrayna’nın Kiev kentine bağlı Çernobil, saatler 01:23’ü gösterdiğinde büyük bir sarsılmayla karşı karşıya kalmıştı. Bu, etkileri onlarca yıl sürecek olan ve gerçekleştiği yüzyılın en büyük nükleer kazası olan Çernobil Faciasıydı. Ukrayna’da meydana gelen ve dünyanın en büyük nükleer kazalarından biri olan Çernobil Faciasına, hatalı tasarım ve yetersiz güvenlik donanımı öncülük etmiştir. İyi kontrol edilemeyen nükleer güç reaktörünün 4. ünitesinin patlaması sonucu tarihin en büyük facialarından biri yaşanmıştır.
Çernobil’in 10 Yıllar Süren Etkileri
Çernobil Faciası, başta Ukrayna olmak üzere, Rusya, Beyaz Rusya ve bütün Avrupa’yı etkileyen geniş çaplı bir felaket olmuştur. Facia’nın ardından açığa çıkan radyoaktif maddeye en çok maruz ülke ise Bulgaristan’dır. İngiltere’nin Galler bölgesi de facianın etkilerini hissetmiştir.
Çernobil Faciası tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de etkisini oldukça hissettirmiştir. Coğrafi konum itibariyle Karadeniz’e komşu olan Türkiye, Çernobil’in olumsuz etkilerinden payını almıştır. Özellikle Karadeniz sahil şeridinde bulunan illerde sıklıkla rastlanan kanser vakalarının nedeni Çernobil Faciası’na atfedilmektedir. O dönemde Karadeniz bölgesinde yetişen tarım ürünlerinin özellikle de çayın tüketilmesinin tehlikeli olduğu gündeme gelmiştir. Fakat Çernobil sonrasında hafızalara kazınan bir başka olay da, dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral’ın medyanın gözü önünde çay içerek çayda tehlike olmadığını vurgulamak istemesidir.
Gözler Nükleer Santral’in İşletmecisi “Rosatam” a Çevrildi
Etkileri onlarca yıl sürecek olan bu büyük patlamanın gerçekleştiği şirketin işletmecisi Rosatam’dı ve Çernobil, Rosatam’ın ilk nükleer kazası değildi. Yarısı devlete ait olan bu Rus şirketi (Rosatam), Mayak Nükleer Atık İşleme tesisini kurmuştu ve aksilikler bu tesisin peşinİ bırakmamıştı. 1957 yılında ilk büyük kazasını geçirmişti.
Her Şey Deney Yapmak İçindi
Deney yapmak amacıyla, kazanın gerçekleştiği tarihten 1 gün önce reaktörün gücü yarıya düşürülmüştü. Amaç, reaktörün beklenmedik bir şekilde durması halinde buhar türbinlerinin ne kadar süre boyunca güvenli bir şekilde çalışabileceğini saptamaktı. Fakat güvenlik sistemlerinin bağlantısı kesilmiş ve türbinlere ulaşan buhar da kesilmişti. Bu şekilde hararetlenen dolaşım pompalarının ve reaktörün kontrolü kaybedildi.
Rosatam’ın Mersin’de Nükleer Santral Açma Projesi
Mersin Akkuyu’da Nükleer Santral açma girişiminde bulunan Rosatam’ın Çevresel Etki Değerlendirmesi Raporu’nu almaksızın santral kurma girişimlerini başladığı iddia edilmiştir. Rosatam şirketine ait çalışma makinelerinin izne tabi olmayan alanlarda faaliyet sürdürdüğü yönündeki haberler gündeme gelmiştir. Bu olay üzerine Türkiye’de Rosatam şirketinin kurması beklenen santrale yönelik tepkiler artmıştır. Daha önce 2 kez Çevre Bakanlığı’na arz ettiği 2 raporu da geri çevrilen şirket, 3. kez rapor sunma çalışmasındadır.
Santralde Çalışan Teknisyenler
Çernobil Faciası gerçekleştiğinde santralde çalışan teknisyenlerden bazıları ortaya çıkan radyoaktif gazdan zehirlenerek yaşamlarını yitirmişlerdir. Ayrıca kazadan sonra oluşan yıkıntı temizlemek üzere olay yerine gelen 200 bin işçi görevlendirilmiş ve yaklaşık 1 yıl sürecek olan o temizlikte 131 işçi radyoaktif gazdan ötürü hayatını kaybetmiştir. Kazada hayatını yitiren teknisyenlerden bazıları şunlardır:
Victor Lopatyuk: Santralin elektrik teknisyenlerindendi ve akut radyasyon zehirlenmesinden dolayı faciadan 22 gün sonra hayatını kaybetti.
Shashenok: Faciada sonra ölen ikinci teknisyendir. Faciadan 5 saat sonra hayatını kaybetmiştir.
Teknisyenler Tehlikeyi Anlamışlardı
Reaktörün olağan dışı ısındığını fark eden teknisyenler, denetim çubuklarını, soğutma amacıyla devreye soktularsa da bu büyük kazanın gerçekleşmesini önleyemediler. İlk patlama saat 01:23 sularında; ikinci patlama ise sadece 3 dakika sonra gerçekleşmişti. Isınma sonucunda ortaya çıkan yoğun buhar, güçlü basınç ile birlikte santral binasının tepesini uçurdu, böylece bütün santral alevler içinde kaldı. Bu olay fotoğraf karelerine öyle canlı ve sıcak bir şekilde yansımıştı ki insanların zihinlerinde Çernobil dendiğinde hep o alevlerin yükseldiği sahne iz bırakmıştır.
Kategoriler:
Tarihi Olaylar, İlgin Olaylar, Gizemli Olaylar, Nükleer Santral Çernobil, Çernobil Faciası, Nükleer Patlama,