Meşhur Osmanlı tarihçisi Aşıkpaşazade, Samsunun fethiyle ilgili şöyle bir olay nakletmektedir: Sultan Çelebi Mehmed devrine kadar iki Samsun vardı: Müs lüman Samsun ve Gavur Samsun. Bu ikisi devamlı surette cenk eder dururlardı. Bir gün Sultan Mehmed'e haber geldi ki: "Gavur Samsun yanmış yahut ki yıkılmış, ahalisi gemilere binip savuşmuşlar . . . " Gelişen bu durum üzerine Mehmed Han, Rum (Sivas, Tokat, Amasya) beylerbeyine: "Varıp Samsun'u teslim ala" yazılı bir ferman göndermişti. Biçeroğlu Hamza Bey, "Ferman sultanımındır . . . " diyerek sü ratle Samsun üzerine yürüdü. Şehrin Cenevizliler elindeki kısmını kolayca zapt etti. Ardından Samsunun İsfendiyaroğlu elindeki Müslüman kıs mına yöneldi. Hamza Bey'in teslim teklifini İsfendiyaroğlu Hızır Bey şiddetle reddetti. "Padişah gelmeden kimseyle anlaşmam. İsterseniz cenk edelim" diyerek tavrını ortaya koydu. Hızır Bey'in bu sözleri ve uzun süre direnmesi üzerine Sultan Çelebi Mehmed önce Merzifona, oradan da Samsuna geçti." (Ahmet Şimşirgil – Kayı I)
Tarih, bayramcigerli.blogspot.com,
Bayram Cigerli,Tarih Notları, Osmanlılar,Tarih Konu Anlatım,Ahmet Şimşirgil,Kayılar,