"NAS İ HAT MI. ANAYASA MI? Osman Gazi yarım asra yaklaşan beyliği ile altı yüz seneden fazla devam edecek bir devletin temellerini attı. Adını verdiği devleti, Hulefa-i Raşidin (dört büyük halife) döneminden sonra İslamiyet'e en büyük hizmeti yapmakla nam kazandı. Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının ortasında ve Akdeniz havzasında beşer tarihinin i'la-yı kelimetullah davasının en kudretli temsilcisi oldu. Medeniyet ve kültür alanında şaheserler ortaya koydu. Ciltler dolusu eserlere sığmayacak başarılara imza attı. Ne idi bu muzafferiyetin sırrı? Devlet hangi sağlam temeller üzerine bina edilmişti? Onu Osman Gazi'nin son seferine, ahiret yolculuğuna çıkmadan önce oğlu Orhan Gazi'ye yaptığı vasiyetlerde arayalım: A.kıbet-i kar budur herkese Bad-ı fena pir ve civana ese Azm-i beka eyler isem ben bu dem Devlet-i ikbal ile ol muhterem!" (Ahmet Şimşirgil – Kayı I)

Rihlet edersem bu cihandan ne gam. Lik vasiyet ederim gUŞ kıl! Gayrı gam-ı deni feramuş kıl! Dilerim ey sahib-i ikbal ü cah! İtmeyesin canib-i zulme nigah! Adl ile bu alemi abad kıl! Resm-i cihdd ile beni şad kıl! Rah-ı cihdd içre edip fütuhat, Memleket-i Rum'da kıl adl ü dad. Eyle ulemaya riayet temam. Ta ki bula, emr-i şeriat nizam Her nerede işidesin ehl-i ilim, Göster ona rağbet ü ikbal ü hilm! Asker ve mal ile gurur eyleme! Şer'i şerif ehlini dur eyleme! Şer'dir mayesi şahi ve besi Şera muhalif işe etme heves! Matlabımız din-i Huda'dır bizim. Mesleğimiz rah-ı Huda'dır bizim. Yoksa kuru mihnet ve kavga değil, Şah-ı cihan olmaya dava değil! Nusret-i din oldu çü maksat bana, Maksadıma kast yaraşır sana. Aleme inamını tam ide gör. Memleket emrini temam ide gör! Hıfz-ı reayaya çalış ruz ü şeb! Ta ki krırin ola sana lutf-i Rab/37 Vasiyetnamenin özü şöyledir: "Genç olsun, yaşlı olsun herkes için nihai son, ölüm şerbetini içmektir. Ben de beka (sonsuzluk) alemine sefer ederken senin ikbal güneşinin parlamasını dilerim. Senin gibi bir halefim olduğu için bu dünyadan ayrılışıma üzülmem. Şimdi, dünyanın üzüntü ve sıkıntılarını unutarak sana yapacağım nasihatlere kulak ver. Ey devlet ve ikbal sahibi oğlum! Zalim olma! Alemi adaletle şenlendir ve Allah için cihadı terk etmeyerek beni şad et! Fetih hareketine devam ederek Rum memleketlerine de adalet götür. Ulemaya riayet eyle ki, din işleri nizam bulsun! Nerede bir ilim ehli duyarsan ona rağbet, ikbal ve yumuşaklık göster! Askerine ve malına gurur getirip, alimlerden uzaklaşma. Padişahlığın aslı ve esası İslamiyet'tir. Bu sebeple Allahu Teala'nın emirlerine muhalif bir iş eylemeyesin! Bizim mesleğimiz Allah yoludur ve maksadımız Allah'ın dinini yaymaktır. Yoksa kuru kavga ve cihangirlik davası değildir. Bu alemde benim maksadım, gayem hep dinin zaferi oldu. Sana da bunlar yaraşır. Daima herkese ihsanda bulun! Memleket işlerini noksansız gör! Rabbinin lütuf ve yardımının sana yakın olmasın istersen gece gündüz halkı korumaya çalış. Hepinizi Allahu Teala'ya emanet ediyorum!" Osman Gazi'nin bu nasihati, Osmanlı Devleti'nin anayasasının çekirdeği oldu. Osmanlı sultanlarının hemen hemen tamamı bu nasihatleri gönülden kabul ederek uygulamaya çalıştılar. Böylece dünyada hiçbir hanedana nasip olmayan 623 yılık bir devlet, haş met, savlet, saadet dönemi ortaya çıkmıştır.

Tarih, bayramcigerli.blogspot.com,
Bayram Cigerli,Tarih Notları, Osmanlılar,Tarih Konu Anlatım,Ahmet Şimşirgil,Kayılar