Tolstoy, 191O'daki ölümüyle yarıda kalan son çalışması Çocukların Bilgeliğinde çocukları çeşitli konular hakkında konuşturur. Diyaloglardan biri "Anavatan: Devlet" üzerinedir ve ikisi Rus, biri Alman üç çocuk konuşmaktadır:
KARLHEN ŞMİT [9 yaşında]: Prusyamız, Rusların bizden toprak almasına izin vermeyecek!
PETYA ORLOV [10 yaşında]: Biz de diyoruz ki, önce biz fethettiğimize göre toprak bize ait.
MAŞA ORLOVA [8 yaşında]: "Biz" kimiz?
PETYA: Sen daha çocuksun anlamazsın . "Biz" ülkemizin halkı demek
KARLHEN: Her yerde böyledir Bazı insanlar bir ülkeye bazıları da diğerine aittir.
MAŞA: Ben kime aitim?
PETYA: Rusya'ya, hepimiz gibi.
MAŞA: Ama ya istemezsem?
PETYA: istesen de, istemesen de Russun. Ve her ülkenin kendi çarı ya da kralı vardır.
KARLHEN (araya girerek )· Ya da Parlamentosu ...
PETYA: Hepsinin kendi ordusu vardır ve hepsi kendi halkından vergi toplar.
MAŞA: Ama niye böyle ayrılmışlar?
PETYA: Ne demek? Her ülke farklıdır
MAŞA: Ama niye böyle ayrılmışlar?
KARLHEN: E çünkü, her insan kendi anavatanını sever.
MAŞA: Neden ayrı olduklarını anlamıyorum. Hep beraber olmak daha iyi olmaz mıydı?
PETYA: Oyun oynamak için beraber olmak daha iyi, ama bu oyun değil, önemli birşey.
MAŞA: Anlamıyorum.
KARLHEN: Büyüyünce anlarsın
MAŞA: Öyleyse büyümek istemiyorum.
L.N. Tolstoy, Vatanseverliğe Karşı, Yokuş Yayınları, 2007.
Aktaran: NTV Tarih, Haziran 2009, s. 12
...
Bu yazı bir tartışma metni olarak kullanılabilir.
https://pasajllar.blogspot.com/2019/03/yahudi-degilsiniz-ya.html