15 Şubat 2022 Salı

Osmanlı Tarihi, Çelebi Mehmet ve Simavna Kadisinin Oğlu Şeyh Bedrettin



İMAVNA KADI S I OGLU Ş EYH BEDREDDİN Bedreddin, Rumeli'nin ilk fatihlerinden olup Dimetoka Savaşı'nda şehit düşen Abdülaziz Gazi'nin torunudur. Abdülaziz'in oğlu İsrail iyi bir medrese tahsili gördükten sonra Simavna (Karaağaç ile Di­ metoka arasındaki Samona Kalesi) kadısı oldu. Dimetoka Kalesi Rum beyinin kızını aldı. İşte bu izdivaçtan Bedreddin Mehmed doğmuştur. Bedreddin, babasının mesleğinden ötürü daha çok Simavna kadısı oğlu diye şöhret bulmuştur. İlk tahsiline babasının yanında başladı. Daha sonra Mevlana Yusuf'tan sarf ve nahiv okudu. İleride Kadızade-i Rumi diye meşhur olacak Musa ile beraber onun babası Bursa Kadısı Koca Mahmud Efendi'den dersler aldı. Bu arada Mevlana Yusuf'tan fıkıh dersleri de alıyordu. Musa, Bedreddin ve Bedreddin'in amcaoğlu Müey­ yed, Koca Mahmud Efendi'nin tavsiyesiyle daha sonra Bursa'dan" (Ahmet Şimşirgil – Kayı I)


Konya'ya geldiler. Burada Mevlana Feyzullah'tan mantık ve astro­ nomi dersleri aldılar. Bir yıl sonra Musa Çelebi Semerkand'a giderek Uluğ Bey' in astro­ nomi hocası olurken, Bedreddin ve Müeyyed önce Şaın'a ve oradan da Kudüse geçtiler. Burada İbnü'l-Askalani<.ien hadis okudular. Bedreddin ve Müeyyed Kudüs'ten Kahire'ye geçtiler. Burada meşhur filim Seyyid Şerif Cürcani ve tabip Aydınlı Ali Paşa ile be­ raber Mübarekşah Mantıki'd�n ilahiyat, mantık ve felsefe okuyarak yüksek tahsilini tamamladılar. 1388'de hac için Mekke'ye giden Şeyh Bedreddin geri Kahire'ye döndüğünde Sultan Berkuk'uiı oğlu Ferec'i eğitmek �ere görev­ lendirildi. Üç yıl bu görevde kaldı. Aynı zamanda sultanın hocası Ahlatlı Şeyh Seyyid'den tasavvuf dersleri aldı. Şeyh Bedreddin'in ilmi tartışmalardaki derecesinden son de­ rece memnun kalan Sultan Berkuk, onu cariyelerinden Cazibe ile evlendirdi. Bir müddet sonra hocası Hüseyin Ahlaü'nin işareti üzerine Tebriz'e gitti. Burada iken Timur Han'ın huzurunda yapılan ilmi toplantılara katıldı. Tartışmalardaki başarısı ile Timur'un takdi­ rini kazandı. Bir rivayete göre Timur Han onu kızı ile evlendirip şeyhülislam yapmak istemişse de kendisi şeyhi Hüseyin Ahlatf nin yanına döneceğini bildirip özür dilemiştir. Şeyh Bedreddin Tebriz'den Kazvin'e geçti ve bu seyahat onun hayatında bir dönüm noktası oldu. Zira Kazvin'den tekrar Kahire'ye döndüğünde hatmi akidesi ile dolmuş bulunuyordu. Nitekim Kahire'ye döndüğünde bazı fıkirleri dolayısıyla filimlerle arası açıldı ve burada daha fazla kalamayacağını anlayıp Edirne'ye dönmeye karar verdi. Filistin, Şam, Halep üzerinden Konya'ya geldi. Konyalılar kendi­ sine büyük bir itibar gösterip şehirlerinde kalmasını ve ders verme­ sini istediler. Ancak bu teklifi kabul etmeyip Tire'ye geçti. Burada halk arasında Dede Sultan diye anılan Börklüce Mustafa ile tanıştı.

Bedreddin Sakız, İzmir, Kütahya, Bursa ve Gelibolu üzerinden Edirne'ye geldi. Gittiği her yerde büyük bir alaka uyandırmıştı. Bu itibarla çok geçmeden bir kez daha, Edirne'den Aydın'a kadar çeşitli vilayetlere seyahatler yaptı. Aslında ehl-i sünnet dışı hatmi akidesini gizli bir biçimde yaymaya çalışıyordu. Daha çok Alevi Türkmenlerle temas ederek onları maksadına göre hazırlıyordu. Bursa'da Börklüce Mustafa, Kütahya'da Torlak Kemal kendisinin en meşhur halifeleri idiler. Özellikle bir Yahudi olan Torlak Kemal, Bedreddin'i ve Börklüce'yi saltanatı elde etmeye şiddetle teşvik edi­ yordu. Ayrıca, kadınlar müstesna olmak üzere her türlü mal ve eş­ yanın ortak olduğunu savunarak sosyal hayatı derinden sarsıyo:rdu. Öte yandan Şeyh Bedreddin'in Anadolu'ya gelişi Yıldırım'ın oğul­ larının birbirleriyle kıyasıya mücadele ettikleri bir zamana tesadüf etmişti. Bundan dolayı şeyhin faaliyetlerinden habersiz Edirne'de hükümdarlığını ilan etmiş olan Musa Çelebi, ilim ve fazileti, irfan ve kudreti ile meşhur olmuş Şeyh Bedreddin'i kazaskerlik makamına oturttu. Böylece bilmeyerek onun nüfuzunun yayılmasına yardımcı olmuştu. Şimdi Şeyh Bedreddin dört bir yandan Edirne'ye gelenlerle görüşüyor ve faaliyetlerini genişletiyordu. Şeyhin, dini fıkirlerinden sonra şimdi siyasi görüşleri de deği­ şiyordu. 167

Tarih, bayramcigerli.blogspot.com,
Bayram Cigerli,Tarih Notları, Osmanlılar,Tarih Konu Anlatım,Ahmet Şimşirgil,Kayılar

Lorem ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry.

Comments


EmoticonEmoticon