15 Şubat 2022 Salı

Osmanlı Tarihi, Kardeşler Mücadelesi



KARD E Ş LER MÜCAD E LES İ Çelebi Mehmed'in Amasya, Tokat ve Sivas bölgesinde faaliyet gösteren yağmacı ve kan dökücü gruplara karşı gösterdiği gayret ve fedakarlık bölge halkından büyük takdir gördü. Şimdi onu daha çok seviyor ve Allah rızası için canlarını feda etmekten çekinmiyorlardı. Bilhassa Seyyid Yahya Şirvani'nin halifesi Şücaeddin Pir İlyas ve talebelerinin de teşviki ile halk, Osmanlı Devleti'nin ilk günle­ rinde olduğu gibi �deta birbirine sımsıkı bağlanıp, bir asker-millet vücuda geldi. Böyle bir ordunun verdiği güvenle Çelebi Mehmed, Osmanlı Devleti'ni yeniden bir bayrak altında toplamaya azmetti. Kardeşlerine haber gönderip kan dökülmemesi için birleşmeye veya toprakları kendi aralarında pay edip birbirleriyle çatışmamaya davet etti. Ancak şehzadelerin her biri kendisinin hükümdar olduğunu söylüyor, kendi bayrağı altında toplanılmasını arzu ediyordu. Çelebi Mehmed, çetin çalışmalarla, ordu ve silah işini halletmiş; halka verilen güven, dini ve milli şuurla birlik te'min edilerek, para problemini de çözmüştü. Ahalinin çok sevip saydığı Defterdar Celal Çelebi, mali duruinu düzeltmek için yeni yeni tedbirler aldı. Şadgeldi Paşa'nın darphanesinde, Magribi İlyas oğlu Bedreddin Mahmud Çelebi tarafından gümüş akçeler kesildi. Altın ve gümüş yerine geçerli olmak üzere, Çavik veya Çav denilen kağıt paralar da Çavikçi namıyla meşhur Buharalı Hoca Şemseddin Mehmed Çelebi tarafından basıldı. Para meselesini böylece halleden Çelebi Mehmed, Bursa'da bulunan ağabeyi İsa Çelebi'ye müracaat ederek, Anadolu'nun taksimini teklif etti. "Kardeş kavgasından vazgeçelim herkes kendi başına bölgesini idare etsin'' dedi. Ancak bu teklifi reddedildi. Bunun üzerine Uluhan mevkiinde yapılan savaşı kazanan Çelebi Mehmed, Bursa'ya girerek hükümdarlığını ilan etti (1404)." (Ahmet Şimşirgil – Kayı I)

İsa Çelebi ise Yalova yolu üzerinden Bizans imparatorunun yanı­ na kaçtı. Şehzade Emir Süleyman'ın isteği üzerine Edirne'ye gönde­ rildi. Emir Süleyman, İsa Çelebi'yi mühim bir kuvvetle Anadolu'ya gönderdi. Bursa'yı almak isteyen İsa Çelebi, halkın muhalefeti ile karşılaştığından şehri yaktı. Çelebi Mehmed'le yaptığı ikinci mu­ harebede de mağlup olunca yanına kaçtığı İsfendiyar Bey'le anla­ şarak, beraberce Ankarayı almak üzere harekete geçtiler. Bir kez daha Çelebi Mehmede mağlup olup Kastamonu tarafına çekildiler. Bir müddet sonra İsa Çelebi, Aydınoğlu Cüneyd Bey'in yanına gitti. Onun aracılığı ile Saruhan ve Menteşe beyleri ile anlaşarak, talihini son bir kez denemek istedi. Yine mağlup oldu. Bu defa Karamanoğlu'na iltihak etti. Neticede, İsa Çelebi yakalanarak or­ tadan kaldırıldı. İsa Çelebi'nin öldürülmesinden sonra Çelebi Mehmed Anadoluöa yalnız kaldı. Bundan sonra kardeşinin kuvvetlenmesinden endişe ederek Anadolu'ya gelen Emir Süleyman ile mücadele etti. Emir Süleyman, Çelebi Mehmed'in elinden pek çok yeri aldığı gibi, Aydınoğlu Cüneyd Bey ile Menteşeoğlu İlyas Beye hakimiyetini kabul ettirdi. Çelebi Mehmed onu tekrar Rumeli'ye döndürmek için kardeşi Musa Çelebi'yi Rumeli tarafına geçirtti. Musa Çelebi'nin faaliyetlerini öğrenen Süleyman Çelebi de Rumeli'ye geçti. İlk anda Musa'yı mağlup etti ise de, sonradan onun baskınına uğrayarak hayatını kaybetti. Çelebi Mehmed Bursa'yı hakimiyeti altına alır­ ken, Musa Çelebi de bu sırada Edirne'de hükümdarlığını ilan etti. Musa Çelebi Anadolu'da kardeşinin kuvvetli olduğunu bildiği için, orayla alakadar olmayıp Bizans'a yöneldi. Bazı yerleri onlar­ dan aldı. Bu sırada ileride büyük bir isyan çıkaracak olan Şeyh Bedreddin'i kadıasker yaptı. Şeyh, bu sayede nüfuzunu arttıracak mevkiye sahip oldu. Bir ara İstanbul'u muhasara eden Musa Çelebi tehlikesine karşı imparator, Çelebi Mehmed'i, Rumeli'ye davet etti. Çelebi Mehmed, Üsküdar'a gelerek imparator ile görüştü. 141 1 ae İnceğiz mevkiinde kardeşi ile yaptığı muharebeyi kaybettiğinden İstanbul'a çekildi ve gemilerle Anadolu tarafına geçerek yaralı bir

halde Bursa'ya geldi. Bir yıl sonra Musa Çelebi ile yaptığı mücade­ lede de muvaffak olamadı. Ancak Musa Çelebi'nin ümerasına karşı sert tutumu onları Çe­ lebi Mehmede yöneltti. Yeni plana göre, Çelebi Mehmed üçüncü defa Rumeli'ye geçti. Kendisine katılan Sırp despotu ve bazı ümera ile birlikte Tuna'ya çe�ekte olan Musa Çelebi üzerine yürüdü. Çamurlu Derbend mevkiinde meydana gelen muharebede Musa Çelebi mağlup oldu. Yaralı olarak Eflak'a doğru kaçmak istedi. Fa­ kat atı bir çeltik arkına yuvarlanınca kendisini takip eden Bayezid Paşa, Mihaloğlu ve Burak beylerin eline düştü. Çelebi Mehmed, Baltaoğlu'nu göndererek onu kendi yayının kirişi ile boğdurdu (5 Temmuz 1413 ). Böylece Çelebi Mehmed, Edirne'de bütün Osmanlı ülkesinin tek hükümdarı olduğunu ilan etti.156

Tarih, bayramcigerli.blogspot.com,
Bayram Cigerli,Tarih Notları, Osmanlılar,Tarih Konu Anlatım,Ahmet Şimşirgil,Kayılar,

Lorem ipsum is simply dummy text of the printing and typesetting industry.

Comments


EmoticonEmoticon